Reactie van de VESB – Vereniging van Erkende Stress & Burn-out coaches op het artikel over de wildgroei aan coaches

Het artikel van de VRT dd 28 december jl. over de wildgroei aan coaches raakt een belangrijk maatschappelijk thema: de toenemende vraag naar ondersteuning bij mentaal welzijn en de manier waarop deze wordt ingevuld. Als vereniging van erkende stress en burn-out coaches (VESB) willen we hierop reageren en onze visie delen.

Afbakening tussen geestelijke gezondheidszorg en mentaal welbevinden

Het onderscheid tussen geestelijke gezondheidszorg (GGZ) en mentaal welbevinden is van cruciaal belang om de rollen van psychiaters, psychologen, therapeuten en coaches helder te houden.

• Geestelijke gezondheidszorg (GGZ) richt zich op het behandelen van mentale stoornissen, psychische problemen en ernstige stressgerelateerde klachten. Dit is het terrein van psychiaters, klinisch psychologen en psychotherapeuten. Zij zijn opgeleid en gereguleerd om mensen met complexe klachten te helpen.
• Mentaal welbevinden richt zich daarentegen op preventie, stressmanagement en persoonlijke groei. Dit domein behoort tot de expertise van coaches, die werken met gezonde individuen zonder psychische stoornissen.

Wij benadrukken dat coaches niet werkzaam moeten zijn op het terrein van de GGZ. Zij hebben een waardevolle rol, maar deze ligt binnen het bevorderen van mentaal welbevinden en het ondersteunen van persoonlijke ontwikkeling.

Onze visie op samenwerking en verantwoordelijkheden

Hoewel GGZ en mentaal welbevinden verschillende domeinen zijn, is samenwerking essentieel om cliënten de juiste hulp te bieden:

1. Respect voor grenzen: Coaches moeten binnen hun expertise blijven en niet werken met psychische aandoeningen of andere problematiek die GGZ-zorg vereist. Bij aanhoudende of als ernstig ervaren klachten stuurt de VESB coach altijd door naar de huisarts. Die stelt de diagnose en verwijst waar nodig door naar psycholoog of psychiater.
2. Complementaire zorg: Coaches kunnen bijdragen aan preventie en stressmanagement, terwijl GGZ-professionals zich richten op diagnostiek en behandeling. Deze samenwerking is belangrijk om wachtlijsten te verkorten en mensen tijdig te ondersteunen.
3. Geen wettelijk kader, wel verantwoordelijkheid: Wij pleiten niet per definitie voor een wettelijk kader voor coaches. Wij geloven dat verantwoordelijkheid en ethisch handelen de basis vormen. Het is allereerst aan coaches zelf om hun competenties en grenzen te kennen en deze te respecteren. Daartoe volgen ze coachopleidingen en vervolgens gespecialiseerde opleidingen binnen het vakgebied. Daarbij volgen ze jaarlijks bijscholing en verplichte intervisies. De VESB en andere beroepsverenigingen voor coaches hanteren een ethische code en er is een onafhankelijke klachtencommissie.

De kracht van coaching binnen mentaal welbevinden

Coaches hebben een unieke positie binnen het domein van mentaal welbevinden bij:

• Stressmanagement en burn-outpreventie
• Begeleiding bij een ongecompliceerde burn-out (zonder samengaan met psychische aandoeningen zoals bijvoorbeeld : depressie, middelenmisbruik, enz)
• Loopbaanbegeleiding en persoonlijke ontwikkeling
• Het versterken van zelfvertrouwen en assertiviteit

Wanneer coaches hun rol professioneel en ethisch invullen, kunnen zij een belangrijke bijdrage leveren aan het versterken van mentaal welzijn en het voorkomen van escalaties naar de GGZ.

Oproep tot duidelijkheid en samenwerking

De VESB gaat graag met de politiek, de Vereniging van Klinisch Psychologen en anderen relevante partijen in gesprek om te komen tot een heldere afbakening tussen GGZ en coaching. Coaches hebben geen leidende plaats binnen de geestelijke gezondheidszorg, maar spelen wel een waardevolle rol in het versterken van mentaal welbevinden en zijn daarmee een gedeelte van de oplossing, niet het probleem. We pleiten voor meer bewustwording bij zowel politiek, professionals als cliënten over deze afbakening.

Laten we samenwerken om ervoor te zorgen dat mensen de juiste zorg krijgen, op het juiste moment, van de juiste professional. Alleen door deze afbakening en samenwerking te respecteren, kunnen we zowel mentaal welbevinden als geestelijke gezondheid ondersteunen.

Link naar het VRT artikel: https://vrtnws.be/p.8eM3mKPEG